Các động tác hít vào, thở ra giúp tăng cường chức năng phổi, được nhiều tài liệu y khoa trên thế giới đánh giá là giúp bệnh nhân Covid-19 hồi phục khả năng hô hấp.
Theo tài liệu của Dịch vụ Y tế Công cộng Anh (NHS), Đại học Johns Hopskins, để hồi phục, cải thiện chức năng phổi sau khi mắc Covid-19, bệnh nhân nên tập ba bài sau đây:
Thở bằng cơ hoành (thở bằng bụng)
Thở bằng cơ hoành, hay “thở bằng bụng”, là phương pháp tác động tối đa bằng cơ hoành. Hầu hết công việc cần dùng sức, chúng ta đều thở bằng cách này. Bài tập đặc biệt hữu ích với người bị thuyên tắc phổi mạn tính.
Ở bệnh nhân Covid-19, chúng ta không nên vội vàng. Bài tập thở sâu này chia thành nhiều giai đoạn với mức áp lực tăng dần.
Giai đoạn 1: Hít thở sâu khi nằm ngửa
Nằm ngửa và co chân, đặt hai tay lên bụng. Sau đó, khép môi lại và đặt lưỡi lên vòm miệng. Hít vào bằng mũi, kéo khí xuống bụng, cảm nhận hơi thở bằng tay. Từ từ thở ra bằng mũi. Lặp lại hít thở sâu trong một phút.
Giai đoạn 2: Hít thở sâu khi nằm sấp
Nằm sấp và gối đầu lên tay để tạo thành khoảng trống để thở. Khép môi, đặt lưỡi lên vòm miệng.
Hít vào bằng mũi, kéo không khí xuống dạ dày, cố gắng tập trung khí vào phần bụng và đẩy mạnh vào mặt sàn. Từ từ thở ra bằng mũi. Động tác lặp lại, hít sâu trong một phút.
Giai đoạn 3: Hít thở sâu khi ngồi
Ngồi thẳng trên mép giường hoặc ghế chắc chắn. Đặt tay quanh hai bên bụng. Khép môi, đặt lưỡi lên vòm miệng.
Hít vào bằng mũi và kéo không khí xuống bụng, cảm nhận không khí đi vào nơi đặt tay. Từ từ thở ra bằng mũi. Động tác lặp lại, hít thở sâu trong một phút.
Giai đoạn 4: Hít thở sâu khi đứng
Đứng thẳng và đặt hai tay quanh bụng tương tự động tác hít thở sâu khi ngồi. Khép môi, đặt lưỡi trên vòm miệng.
Hít thở bằng mũi và kéo không khí xuống bụng, cảm nhận bằng bàn tay. Sau đó, từ từ thở ra bằng mũi, sao cho tốc độ chậm nhất có thể. Lặp lại động tác trong một phút.
Ngáp và cười
Thở mím môi có tác dụng làm chậm nhịp thở, giúp phổi hoạt động dễ dàng hơn và cải thiện quá trình trao đổi O2, CO2; đồng thời tăng sức mạnh cơ bắp cho cánh tay, vai. Các động tác hít vào thở ra giúp tăng cường chức năng cơ ngực, tạo không gian cho cơ hoành mở rộng.
Bài tập này được đánh giá dễ thực hiện hơn với bài tập thở bằng cơ hoành. Bệnh nhân có thể thực hành trong mọi thời gian, không gian.
Cách thực hiện như sau: Bạn ngồi thẳng lên mép giường hoặc ghế chắc chắn, đưa cánh tay qua đầu, vừa đưa vừa mở miệng, tương tự động tác vươn vai khi ngáp.
Sau đó, cánh tay đưa xuống, kết thúc động tác bằng cách mỉm cười trong ba giây. Động tác lặp lại trong một phút.
Ngân dài khi thở
Đây là bài tập thở giúp tăng sản xuất oxit nitric trong cơ thể. Nitric oxide có tác dụng làm dây thần kinh thêm dẻo dai, giãn nở các mạch máu, cung cấp nhiều oxy hơn đi khắp cơ thể.
Âm thanh ngân dài khi thở bằng mũi cũng giúp giảm căng thẳng, bệnh nhân hồi phục tốt hơn.
Cách thực hiện: Ngồi thẳng trên mép giường hoặc ghế chắc chắn; đặt tay quanh hai bên bụng. Khép môi, đặt lưỡi trên vòm miệng và hít vào bằng mũi, kéo không khí xuống bụng, cảm nhận bằng bàn tay.
Khi phổi đã đầy khí, bạn hãy giữ chặt môi và thở ra bằng mũi, để tạo ra âm thanh ngân nga (tương tự âm thanh của từ “hmm”). Âm thanh ngân bằng mũi càng lâu càng tốt. Trong lúc thở ra, hai tay cũng từ từ hạ thấp.
Sau đó, lặp lại động tác, hít vào bằng mũi, thở ra bằng mũi. Động tác thực hiện trong một phút.
Trong đại dịch Covid-19, nhóm người dễ bị tổn thương, nhập viện, tử vong là các trường hợp gặp vấn đề về phổi do virus tấn công mạnh cơ quan này. Do đó, phòng ngừa là liều thuốc tốt nhất để bảo vệ lá phổi, tính mạng của bạn.
Bên cạnh tuân thủ các biện pháp 5K, chúng ta không nên hút thuốc, ăn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, tiêm vaccine phòng Covid-19, các bệnh cúm, viêm phổi khác, tập thể dục thường xuyên, cải thiện chất lượng không khí trong nhà, nơi ở.
