Làm sao để tránh khỏi bị theo dõi bởi các quảng cáo online là gần như bất khả thi, nhưng bạn vẫn có thể thay đổi “ad ID” của smartphone để phần nào giảm thiểu điều này.
Nếu bạn không cẩn thận, mọi lịch sử truy cập web và sử dụng ứng dụng của bạn sẽ trở thành nguồn phân tích chính để định hướng quảng cáo, trở thành một bộ dữ liệu về những gì bạn thích, không thích, hay thậm chí bao hàm các thông tin nhân khẩu học. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, kể cả những người dùng cẩn thận nhất cũng đang trở thành nạn nhân của các quảng cáo điện tử như trên. Việc kiểm soát theo dõi là vô cùng khó khăn, nhưng cách thức sau đây sẽ phần nào giúp giảm thiểu điều này.
Android và iOS thường yêu cầu các ứng dụng phải sử dụng “ad ID” để theo dõi smartphone, sau đó gửi các dữ liệu này tới các nhà marketing dữ liệu. Tuy nhiên, ad ID lại có thể được cài đặt lại hoặc xóa bỏ trên cả Android và iOS, và chỉ với vài thay đổi, bạn sẽ có thể ngăn chặn việc thu thập hồ sơ dữ liệu của bạn, cũng như thay đổi các dữ liệu có sẵn. Cụ thể, bạn sẽ cần bật một tính năng có trên cả Android và iOS, thông qua đó gửi một hồ sư dữ liệu giả không có thông tin, giúp ngăn chặn việc theo dõi thông qua ad ID.
Với Android, vào mục Settings > Privacy > Advanced > Ads, chọn Opt out of Ads Personalization.
Còn với iOS, vào Settings > Privacy > Advertising và chọn Limit Ad Tracking.
Còn nếu bạn muốn chặn hoàn toàn theo dõi (lưu ý: điều này chỉ chặn theo dõi, chứ không chặn quảng cáo), bạn có thể vào lại các mục trên, chọn Reset Advertising ID trên Android, và Reset Advertising Identifier trên iOS để tái tạo ad ID, bắt các nhà quảng cáo phải tạo lập hồ sơ mới. Android sẽ cho bạn thấy ad ID thông qua một bộ dữ liệu số, và cho phép theo dõi thay đổi của bộ dữ liệu này sau khi lựa chọn tính năng Reset. Điều này sẽ giúp xóa bỏ toàn bộ dữ liệu có sẵn của bạn.
“Trên thực tế, Limit Ad Tracking (giới hạn quảng cáo theo dõi) có hiệu quả hơn so với xóa bỏ và cài đặt lại ad ID”, Will Strafach, một nhà nghiên cứu về bảo mật trên iOS, đồng thời là nhà sáng lập Sudo Security Group chia sẻ. “Hầu hết các bộ theo dõi, từ những bộ phân tích đơn giản tới những bộ theo dõi địa điểm, đều sẽ cố thu thập ad ID. Các dữ liệu này có thể được sử dụng để fingerprint (định danh) người dùng, và vì vậy các công ty rất mong muốn người dùng không kích hoạt Limit Ad Tracking.”
Trên Android, ID có thể thay đổi này được gọi là “Advertising ID”, còn tại iOS thì nó lại mang tên “Identifier for Advertisers.” Trong khi Apple yêu cầu các nhà quảng cáo chỉ sử dụng IDFA vào năm 2013, thì Google lại quy định sử dụng AAID vào năm 2014. Trước đó, các nhà quảng cáo sẽ thu thập các dữ liệu định danh như ID thiết bị và địa chỉ MAC trong truy cập WiFi. Đây là những dữ liệu vô cùng hữu dụng, song lại dấy lên những quan ngại lớn xung quanh tính vĩnh viễn của chúng. Cụ thể, với các dữ liệu này, người dùng sẽ không bao giờ có thể tránh khỏi việc bị theo dõi, chừng nào họ còn chưa thay đổi thiết bị.
Và kể cả với sự xuất hiện của các ad ID có thể tủy chỉnh, thì vấn đề này vẫn chưa hề được giải quyết. Trong khi Apple và Google đang ngày một đẩy mạnh các hạn chế trong thu thập dữ liệu dùng cho mục đích quảng cáo, vẫn tồn tại các ID được hardcode trong app, và một số ứng dụng thì lại cần phải thu thập các dữ liệu này. Và sự bất lực trong việc hạn chế lại dẫn tới việc người dùng tiếp tục sử dụng ID máy và một số đặc điểm vĩnh viễn khác có thể được dùng cho ad tracking.
Nói về vấn đề này, Lukasz Olejnik, một chuyên gia tư vấn an ninh mạng độc lập, cộng tác nghiên cứu tại Trung tâm Công nghệ và Quan hệ Quốc tế, Đại học Oxford đã phát biểu: “Reset lại ID không phải là một giải pháp toàn diện. Chúng có thể cho phép người dùng kiểm soát một vài thứ, nhưng trong hầu hết trường hợp, chúng lại chỉ cho người dùng ảo tưởng được kiểm soát mà thôi. Để hệ thống thực sự có hiệu quả, app và mạng quảng cáo cần phải tuân thủ các quy định về thu thập ad ID cũng như về chia sẻ chúng. Và nếu các quy định này không được thực hiện đầy đủ, thì các app và mạng quảng cáo sẽ vẫn luôn tìm được những cách thức theo dõi khác.”
Mặc dù việc reset và xóa bỏ ad ID không giúp giải quyết hoàn toàn vấn đề bảo mật, nó lại giúp bạn có thể loại bớt các ứng dụng điện thoại đang thu tập dữ liệu của bạn cho mục đích marketing. Ngoài ra, các nhà lập pháp cũng đang dần nhận ra tầm quan trọng của các ad ID này. Cụ thể, Jason Kint, CEO of của tổ chức thương mại Digital Content Next (mà trong đó Condé Nast, công ty mẹ của Wired cũng là một thành viên), đã chỉ ra rằng, tại Châu Âu và California, các ad ID này đã được chính thức coi là dữ liệu cá nhân, đồng thời nhấn mạnh rằng, ta còn phải đi một quãng đường dài để người dùng nắm đủ quyền kiểm soát với dữ liệu của họ.
Kint nói: “Nhìn chung, người dùng muốn ngăn chặn việc thu thập dữ liệu khi họ không chủ động chọn tương tác với các công ty. Và ngành công nghiệp này cần phải đáp ứng được những nhu cầu như vậy.”
